Σύγχρονη αντιμετώπιση της Ημικρανίας και της Κεφαλαλγίας

Η ημικρανία και η κεφαλαλγία τύπου τάσης αποτελούν την 3η αιτία αναπηρίας παγκοσμίως στις ηλικίες κάτω των 50 ετών, έχοντας σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής. Η ημικρανία ειδικότερα, αποτελεί έναν δυνατό πονοκέφαλο, σφυγμώδους χαρακτήρα, συνήθως στο ήμισυ της κεφαλής, που διαρκεί από 4 έως 72ώρες αν αφεθεί χωρίς θεραπεία και συνοδεύεται τυπικά από ναυτία, εμέτους, φωτοφοβία, ηχοφοβία και οσμοφοβία. Ορισμένοι ασθενείς εμφανίζουν συνήθως πριν το πονοκέφαλο κάποια «προειδοποιητικά» συμπτώματα (συνήθως από τους οφθαλμούς), την λεγόμενη αύρα.

Η ημικρανία αποτελεί μία γενετικά καθοριζόμενη πάθηση, για την οποία αφενός δεν υπάρχει ριζική θεραπεία, ωστόσο υπάρχουν τόσο θεραπείες για την οξεία φάση του πόνου όσο και για την πρόληψη των επεισοδίων ημικρανίας, στοχεύοντας τελικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Οι ασθενείς με ημικρανία συστήνεται να αποφεύγουν τους παράγοντες που μπορεί να τους προκαλέσουν μια κρίση (πχ. κόκκινο κρασί, αϋπνία, νηστεία), καθώς και να εντάξουν την άσκηση και την υγιεινή διατροφή στη ζωή τους.

Στην οξεία φάση του πόνου, συστήνεται ο ασθενής να λάβει άμεσα το φάρμακο που του έχει συστήσει ο ιατρός του (απλό παυσίπονο ή ειδικό αντι-ημικρανικό φάρμακο).

Όσο αφορά στην προφυλακτική αγωγή, μέχρι και λίγα χρόνια πριν «δανειζόμασταν» από άλλες ειδικότητες μη ειδικά φάρμακα, τα οποία ήταν αποτελεσματικά, ωστόσο εμφάνιζαν συχνά ανεπιθύμητες ενέργειες και κατ΄επέκταση οι ασθενείς συχνά διέκοπταν τη θεραπεία. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο, διαθέτουμε ειδικά αντι-ημικρανικά φάρμακα για την πρόληψη των ημικρανικών κρίσεων, με εξαιρετική αποτελεσματικότητα και ασφάλεια. Πρόκειται για τα μονοκλωνικά αντισώματα κατά του υποδοχέα ή του μορίου του CGRP, μιας χημικής ουσίας δηλαδή του οργανισμού που είναι κομβική στην πρόκληση των κρίσεων ημικρανίας. Στη χώρα μας κυκλοφορούν τρία μονοκλωνικά αντισώματα έναντι του CGRP (Erenumab, Fremanezumab και Galcanezumab) και χορηγούνται ως μία υποδόρια ένεση μηνιαίως, αυξάνοντας τη συμμόρφωση των ασθενών στην αγωγή. Μάλιστα το 2022, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Κεφαλαλγίας εισηγήθηκε πως τα μονοκλωνικά αντισώματα έναντι του CGRP θα πρέπει να αποτελούν την 1η προφυλακτική επιλογή για την ημικρανία.

Παράλληλα, μέσα στο 2023, πρόκειται να κυκλοφορήσει ένα νέο μόριο μικρού μοριακού βάρους έναντι του υποδοχέα του CGRP, λαμβανόμενο από το στόμα τόσο για τη συμπτωματική όσο και για την προφυλακτική θεραπεία της ημικρανίας.

Για τους ασθενείς με χρόνια ημικρανία, δηλαδή με τουλάχιστον 15 ημέρες κεφαλαλγίας το μήνα, εκ των οποίων τουλάχιστον οι 8 είναι ημικρανία, εκτός από τα μονοκλωνικά αντισώματα έναντι του CGRP, η έγχυση βοτουλινικής τοξίνης σε συγκεκριμένα σημεία στο τριχωτό της κεφαλής, το πρόσωπο και τον αυχένα, μπορεί να έχει πολύ καλά αποτελέσματα.

Εκτός από τις φαρμακευτικές θεραπείες υπάρχουν συσκευές νευρο-ερεθισμού που έχουν επιστημονική τεκμηρίωση τόσο για τη συμπτωματική όσο και για την προφυλακτική αγωγή, ή ακόμη και συμπληρώματα διατροφής που μπορεί να βοηθήσουν όσους αποφεύγουν τη λήψη φαρμάκων.

Συμπερασματικά, οι ασθενείς με ημικρανία πρέπει να γνωρίζουν ό,τι σήμερα διαθέτουμε ειδικές και άρα ασφαλείς θεραπείες τόσο για την αντιμετώπιση της ημικρανικής κρίσης όσο και για την προφύλαξη από νέες κρίσεις, βελτιώνοντας σημαντικότατα την ποιότητα της ζωής τους. Συνεπώς, προτείνουμε να επισκέπτονται τα Ειδικά Ιατρεία Κεφαλαλγίας, όπου η θεραπεία θα εξατομικεύεται ανάλογα με τη βαρύτητα της ημικρανίας, τις συννοσηρότητες του ασθενούς, το προφίλ παρενεργειών του φαρμάκου, και τις προτιμήσεις του ασθενούς.